Sinds 1 juli 2014, na de 6de staatshervorming, is de fiscaliteit inzake hypothecaire leningen (vroeger in de 3 gewesten hetzelfde) een gewestelijke bevoegdheid geworden. Bijgevolg kunnen alleen in Wallonië nieuwe hypotheken onder bepaalde voorwaarden in aanmerking komen voor een belastingvoordeel.
Na meerdere hervormingen bestaan er verschillende belastingstelsels naast elkaar, afhankelijk van de datum waarop u een hypothecaire lening hebt afgesloten. Om te begrijpen op welk belastingvoordeel u recht hebt, is het dus belangrijk om de precieze datum te kennen waarop uw hypotheek werd afgesloten.

Herinnering/Samenvatting van de ontwikkeling van de fiscaliteit inzake hypothecaire leningen sinds 2005
- Vóór 2005 kreeg u bij een hypothecaire lening een belastingvoordeel in de vorm van een belastingvermindering voor de bouw, de verbouwing of de aankoop van een eigendom.
- Vanaf 2005 werd dankzij de woonbonus het zelf bewonen van uw woning aangemoedigd.
Woonbonus: belastingvoordeel waarin de uitgaven in verband met de hypothecaire lening worden opgenomen. Deze uitgaven omvatten het kapitaal, de rente en de eventuele premie voor de schuldsaldoverzekering van de eigen woning van de leningnemer.
De woonbonus is beperkt tot een bepaalde bovengrens. Uw belasting wordt verminderd met dit plafondbedrag vermenigvuldigd met een bepaald tarief (dit is het tarief dat bij uw laatste inkomensschijf hoort, met een bovengrens van 50%).
Om u financieel beter te ondersteunen wordt gedurende de eerste 10 jaar van uw lening een supplement aan het maximumbedrag toegevoegd. De voorwaarde? Het enige eigendom dat u bezit is en blijft uw enige woning.
- In 2014 werd, als gevolg van de 6de staatshervorming, de fiscaliteit inzake hypothecaire leningen een gewestelijke bevoegdheid.
- Tot 2015 kon u in de 3 gewesten nog profiteren van de woonbonus voor elke nieuwe hypothecaire lening.
- Na 2015 begon elk gewest zijn eigen fiscale maatregelen toe te passen:
- Wallonië kent een belastingvoordeel toe voor hypothecaire leningen. Dit is de zogenaamde ”Chèque Habitat”.
- Vlaanderen biedt niet langer een woonbonus aan. Het Gewest heeft echter de registratierechten verlaagd (meer informatie hierover onder hypotheektarieven)
- Brussel heeft ook de woonbonus afgeschaft en biedt ter compensatie een aanzienlijke verlaging van de registratierechten.
U hebt uw hypothecaire lening afgesloten tussen 1 januari 2005 en 31 december 2014
Zoals reeds gezegd, was de fiscaliteit inzake hypothecaire leningen toen in heel België dezelfde.
Indien u tijdens deze periode uw lening hebt afgesloten, profiteert u van een belastingvermindering via de woonbonus (zie kader).
U profiteert elk jaar van dit belastingvoordeel gedurende de hele looptijd van uw lening.
U hebt in 2015 een hypothecaire lening afgesloten
Na de 6de staatshervorming van 1 juli 2014 is de belasting op hypothecaire leningen voor uw eigen woning een gewestelijke bevoegdheid geworden.
Niettemin bleven de 3 gewesten de woonbonus aanbieden als belastingvoordeel voor elke nieuwe hypothecaire lening die in 2015 werd afgesloten.
U kunt van de woonbonus profiteren voor de bouw, renovatie of aankoop van een woning die uw eigen woning is.
Elk gewest heeft echter op zijn eigen manier het percentage van de belastingverlaging en de uitgavenplafonds beperkt.
Uw belasting wordt dan verminderd met het aangeboden maximumbedrag, vermenigvuldigd met een vast tarief.
De woonbonus wordt u elk jaar toegekend voor de duur van uw hypotheek.
Als u een hypothecaire lening tijdens of na 1 januari 2016 hebt afgesloten
Vlaams Gewest
Als u tussen 1 januari 2016 en 31 december 2019 uw hypothecaire lening hebt afgesloten, dan profiteert u van een belastingvoordeel in de vorm van de geïntegreerde woonbonus.
Dankzij de geïntegreerde woonbonus kunt u profiteren van een belastingvermindering voor :
- De rente op uw hypothecaire lening
- De kapitaalaflossing van uw hypothecaire lening
- De premie voor uw schuldsaldoverzekering
Voorwaarden voor de geïntegreerde woonbonus:
- U moet zelf in de woning wonen en deze moet in Vlaanderen gelegen zijn (u moet er wonen, maar u mag ook andere gebouwen bezitten).
- Uw lening moet bestemd zijn voor de bouw, aankoop of renovatie van een woning.
- Uw lening moet een looptijd van minstens 10 jaar hebben.
- De lening moet gedekt zijn door een hypothecaire inschrijving.
- De akte voor uw lening moet ten laatste in 2019 bij een notaris getekend zijn.
Vanaf 1 januari 2020 wordt de geïntegreerde woonbonus van het Vlaamse Gewest afgeschaft.
Zoals in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zullen de inschrijvingskosten ter compensatie worden verlaagd.
Voor meer details kunt u omzendbrief 2021/C/77 over de belastingvoordelen voor hypothecaire leningen in het Vlaamse Gewest raadplegen.
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
U profiteert nog steeds van de woonbonus voor elke hypothecaire lening die u vóór 1 januari 2017 hebt afgesloten.
Sinds 1 januari 2017 heeft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest de woonbonus afgeschaft.
Om dit te compenseren krijgt u een aanzienlijke korting op uw inschrijvingskosten.
Deze mindering kan oplopen tot 21.875 euro.
Wilt u meer weten?
Raadpleeg omzendbrief 2021/C/75 over de belastingvoordelen voor hypothecaire leningen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Waals Gewest
In Wallonië kunt u tegenwoordig profiteren van de ”Chèque Habitat”.
De Chèque Habitat is een belastingvermindering die u kunt omzetten in een belastingkrediet (belastingvermindering die terugbetaald kan worden).
Het bedrag van uw Chèque Habitat, en dus van uw belastingvermindering, hangt af van de volgende criteria
- Uw netto belastbaar inkomen
- Het aantal kinderen onder uw hoede
De voorwaarden voor de toekenning van de Chèque Habitat :
- Uw lening moet bestemd zijn voor de bouw of aankoop van een eigendom (niet voor een renovatie) en moet een looptijd hebben van minstens 10 jaar.
- Het eigendom moet uw eigen woning zijn en dat ook blijven voor de duur van de lening (u moet er wonen).
- Het pand moet uw enige woning zijn. U kunt dus geen ander eigendom hebben (behalve erfenissen en schenkingen van mede-eigendom, vruchtgebruik en blote eigendom).
Let op! Deze voorwaarden worden elk jaar herzien.
Wilt u meer weten?
Wij nodigen u uit om omzendbrief 2021/C/76 te raadplegen over de fiscale voordelen voor hypothecaire leningen in het Waalse Gewest.
Bent u van plan om uw hypothecaire lening te laten herzien? Hoe zit het dan met uw belastingvoordeel?
Als u van plan bent om uw hypothecaire lening te laten herzien, dan behoudt u de belastingvoordelen die aan uw oorspronkelijke lening verbonden waren. Dit geldt ongeacht of u bij uw huidige bank de lening laat herzien of bij een andere financiële instelling.
Het is dus de datum van de akte van uw oorspronkelijke hypothecaire lening die bepalend is voor het belastingvoordelen waarvan u geniet.